Adviesprocedure

In artikel 25 WOR (lid 2 tot en met lid 6) staat welke procedure de bestuurder volgt wanneer de OR een advies moet geven.

Artikel 25 van de WOR regelt het adviesrecht bij voorgenomen besluiten van organisatorische en bedrijfseconomische aard. In het eerste lid worden alle onderwerpen die onder het adviesrecht vallen genoemd. Betreft een voorgenomen besluit één van de opgesomde aangelegenheden dan is er sprake van adviesplicht. De bestuurder moet (schriftelijk) een adviesaanvraag indienen, waarin hij aangeeft:

Het voorgenomen besluit
De motieven voor het besluit
De gevolgen voor de medewerkers
De naar aanleiding daarvan genomen maatregelen

Tenminste eenmaal overlegvergadering

De bestuurder vraagt de OR om advies op een zodanig tijdstip dat het advies van wezenlijke invloed kan zijn op het te nemen besluit. De ondernemingsraad en de bestuurder voeren tenminste éénmaal overleg over het voorgenomen besluit. Zonodig kunnen OR en bestuurder meerdere overlegvergaderingen aan het voorgenomen besluit besteden. In de overlegvergadering moet een vertegenwoordiger van de Raad van Commissarissen, het bestuur of de Raad van Toezicht aanwezig zijn. De wet schrijft geen termijn voor waarop de ondernemingsraad zijn advies moet uitbrengen.

Voor bepaalde datum advies

De ondernemer kan de OR verzoeken vóór een bepaalde datum advies uit te brengen. Wanneer de OR niet in staat is om aan dit verzoek te voldoen, laat de OR dat zo snel mogelijk aan de bestuurder weten. De ondernemingsraad vindt bijvoorbeeld de termijn te kort of dat nog belangrijke informatie ontbreekt.

Standpunt bepalen

Voor de overlegvergadering moet de OR in een vergadering zijn standpunt bepalen. Aan de orde kan komen:

Is de advies aanvraag volledig (motieven, gevolgen en maatregelen)?
Is voldoende informatie gegeven?
Is samenwerking met de vakbond nodig (bijv. wanneer een sociaal plan noodzakelijk is)?
Is er sprake van geheimhouding en hoe gaat de OR daarmee om? (bijvoorbeeld: de duur van de geheimhouding afspreken met de bestuurder)
Is het nodig een deskundige in te schakelen?
Is raadpleging van de achterban nodig?

Het is aan te raden de OR-vragen op papier te zetten. De ondernemingsraad stuurt de vragen enige tijd voor de datum van de overlegvergadering naar de directie. Eventueel vraagt de OR om een schriftelijk antwoord. Op de overlegvergadering kan een en ander nader toegelicht worden. In één of meer overlegvergaderingen verstrekt de directie aanvullende informatie en kan onderhandeld worden over de eisen van de OR. De taak van de ondernemingsraad is vooral om te beoordelen of de belangen van het personeel niet onevenredig geschaad worden door het besluit. Bij meeromvattende onderwerpen als fusie of een ingrijpende reorganisatie kan de OR gebruik maken van een externe deskundige. Als daar kosten mee gemoeid zijn moet de ondernemingsraad dit vooraf aan de bestuurder melden (artikel 22 lid 2 WOR).

Schriftelijk advies

Uiteindelijk zal de OR zijn advies opstellen. Het is aan te raden dit schriftelijk te doen. In een eventuele beroepsprocedure kunnen geen nieuwe argumenten meer worden ingebracht en zal het schriftelijke advies uitgangspunt voor de ondernemingskamer zijn om zijn oordeel op te baseren. Het is niet noodzakelijk dat de OR een “positief” of “negatief” advies geeft. Zeker wanneer het oordeel van de OR niet onverdeeld positief of negatief is, verdient het de voorkeur om in het advies een aantal aanbevelingen of alternatieven op te sommen die de OR heeft ten aanzien van het voorgenomen besluit. Dit voorkomt dat de bestuurder niet verder kijkt dan alleen het woordje “positief”, en zich ook zal moeten verdiepen in de inhoudelijke adviezen van de ondernemingsraad.

Ondernemingskamer

Nadat de bestuurder het advies van de OR heeft ontvangen stelt hij een besluit vast. De ondernemingsraad moet zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis worden gesteld van het genomen besluit en – indien van toepassing – van de motieven om af te wijken van het OR-advies. Wanneer het besluit afwijkt van het OR-advies mag het besluit een maand lang niet worden uitgevoerd, tenzij de OR aangeeft geen bezwaar te hebben tegen uitvoering. De OR kan zich in die tijd beraden op de vraag of hij naar de ondernemingskamer wil gaan.

Wanneer de ondernemingsraad hiertoe besluit, moet een advocaat worden ingeschakeld. Vaak is al eerder duidelijk dat OR en bestuurder het niet eens worden. Het is dan aan te raden al bij het formuleren van het advies een advocaat te raadplegen.